Rys historyczny

Burzliwe lata osiemdziesiąte to czas nasilającego się niezadowolenia społeczeństwa polskiego, przejawiającego się licznymi akcjami protestacyjnymi, manifestacjami, strajkami. Rozpoczęło się strajkiem w Gdańskiej Stoczni im. Lenina, do którego dołączały kolejne zakłady pracy. Pamiętając rok 1970, w którym władza w sposób okrutny rozprawiła się z ówcześnie strajkującymi przyjęto, że strajk roku 1980 będzie okupacyjny.

W wyniku tych protestów 30 sierpnia 1980 roku, w Stoczni Szczecińskiej im. Adolfa Warskiego, Międzyzakładowy Komitet Strajkowy pod kierownictwem Mariana Jurczyka podpisał pierwsze z tzw. Porozumień Sierpniowych.

Następnego dnia tj. 31 sierpnia 1980 roku, Międzyzakładowy Komitet Strajkowy w Stoczni Gdańskiej im. Lenina, pod kierownictwem Lecha Wałęsy podpisał drugie z Porozumień Sierpniowych.

3 września 1980 roku  MKS w Jastrzębiu-Zdroju podpisuje trzecie z Porozumień Sierpniowych.

Strajk w Stoczni Gdańskiej im. Lenina w Sierpniu 1980r.
Lech Wałęsa noszony na rękach przez zgromadzonych po podpisaniu Porozumień Sierpniowych 31 sierpnia 1980r.

Jednym z postulatów w podpisanych „Porozumieniach” był ten wyrażający zgodę na utworzenie pierwszych w Polsce i Europie Wschodniej wolnych, niezależnych, samorządnych związków zawodowych. Na kanwie tych ustaleń powstała Krajowa Komisja Porozumiewawcza a słowo-hasło „Solidarność” stało się imieniem powstającego związku.

Tak dokonała się najpiękniejsza w historii Polski rewolucja, poparta przez niemal 10 milionów członków.

Doprowadziło to do zarejestrowania (mimo licznych perturbacji) w listopadzie 1980 roku Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”.

We wrześniu 1981 roku odbył się I Krajowy Zjazd Delegatów na którym uchwalono Statut i wybrano władze związku.

Ale tego dla ówczesnej władzy politycznej w kraju było za wiele. Odpowiedzią na działania rozrastającego się ruchu „Solidarność” było wprowadzenie 13 grudnia 1981 roku stanu wojennego. Zakładał on całkowite wyeliminowanie jakiejkolwiek działalności związkowej i aktywności społecznej noszącej cechy niezależności od władzy.

Rozpoczynają się prześladowania działaczy „Solidarności”, bezwzględna walka z jej przywódcami, a także z duchowieństwem.

Mord na górnikach kopalni „Wujek”, okrutny mord na księdzu Jerzym Popiełuszce, liczne aresztowania i internowania wskazują na rozmiar zbrodni dokonanych w tym okresie.

Ale „Solidarność” nie „umarła”, kontynuowano działalność w podziemiu. Powoli odradzał się ruch związkowy, powracała wola walki i determinacja do obalenia systemu totalitarnego.

Wystąpienie gen. Jaruzelskiego nadawane na żywo w telewizji 13 Grudnia 1981 rozpoczynające stan wojenny w Polsce.
Obrady „Okrągłego Stołu” w okresie luty- kwiecień 1989 roku będące forum porozumienia między władzą a opozycją.

W roku 1988 wybucha bunt portowców szczecińskich, a w ślad zanim protesty w kolejnych zakładach pracy.

Wówczas wśród niektórych działaczy związkowych i przedstawicieli władzy rodzi się myśl o porozumieniu narodowym. Tak powstaje idea „Okrągłego Stołu”, który obradował w okresie luty- kwiecień 1989 roku.

Znaczna część członków i działaczy „Solidarności” nie zgadzała się na rokowania ze zbrodniarzami stanu wojennego, uznając iż przystąpienie do rozmów jest zdradą idei I Krajowego Zajazdu Delegatów, Statutu Solidarności i podjętych uchwał.

Jako swoiste wotum nieufności wobec ówczesnych władz związku, w marcu 1990 roku, w Szczecinie powstaje Porozumienie Na Rzecz Przeprowadzenia Demokratycznych Wyborów w NSZZ „Solidarność”. Nie znalazło to ani zrozumienia, ani przychylności władz związku, dlatego akcjonariusze Porozumienia zaakceptowali inicjatywę Zarządu Regionu Zachodniopomorskiego i powołali nowy związek zawodowy NSZZ „Solidarność”-80 jako bezpośrednią kontynuację ruchu społecznego 1980 roku opartego na Statucie zatwierdzonym na I Krajowym Zjeździe Delegatów.

Różnie przyjmuje się datę powstania związku  „Solidarność”-80. Ostatecznie przyjmujemy jako datę początkową 12 września 1991 roku, kiedy po licznych perturbacjach, w końcu Sąd Najwyższy w Warszawie zarejestrował NSZZ „Solidarność”-80. Wreszcie powstał nowy związek, przeciwstawiający się monopolizującej ruch związkowy Solidarności.

Należy uznać, iż pomimo wielu trudności związanych z blisko dwuletnim okresem rejestracji związku, jego datowanie nieprzerwanie sięga roku 1980 albowiem „Solidarność”-80 nigdy nie zeszła z drogi  obranej na I Krajowym Zjeździe Delegatów, odrzucała i odrzuca wszelkie z pozoru intratne układy polityczne, stawiając sobie za cel nadrzędny obronę interesów ludzi pracy i działań skierowanych na spełnienie oczekiwań społeczeństwa, powstałych w okresie protestów z sierpnia 1980 roku.

logo11

Jesteś zainteresowany członkostwem w naszym oddziale?
Zapraszamy serdecznie!